Bơm định lượng, là một thiết bị không thể thiếu trong nhiều ngành công nghiệp hiện đại. Chúng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát chính xác lưu lượng chất lỏng, đảm bảo quá trình sản xuất diễn ra hiệu quả, an toàn và đạt chất lượng cao.
Bơm định lượng là gì?
Bơm định lượng (tiếng anh là Metering Pump) là một thiết bị được sử dụng để điều khiển tốc độ dòng chảy của chất lỏng, nó giúp di chuyển chính xác một thể tích chất lỏng nhất định trong một khoảng thời gian xác định. Nói cách khác, bơm định lượng đóng vai trò như một "liều lượng" chính xác cho chất lỏng, đảm bảo lượng chất lỏng được bơm ra là phù hợp với yêu cầu của quy trình sản xuất.
Bơm định lượng thường được sử dụng để bơm các loại hóa chất có tính ăn mòn cao như: axit, bazo, chất ăn mòn, chất có độ sệt, chất lỏng nhớt, chất lỏng có nhiệt độ cao, v.v… Do đa phần được sử dụng để bơm những loại hóa chất đặc thù nên dòng bơm này cũng được chế tạo từ những chất liệu có thể chịu được sự ăn mòn như nhựa PVC, PP, Teflon…
Hầu hết các dòng bơm định lượng hiện nay, có thể được cài đặt thông số, điều khiển, lập trình tốc độ dòng chảy bằng tay hoặc tự động tùy theo nhu cầu sử dụng thực tế.
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của bơm định lượng?
Hiện nay trên thị trường bơm định lượng được phân phối rất đa dạng về chủng loại, kích thước…nhưng nhìn chung bơm định lượng có thể được chia làm 4 loại chính:
- Bơm định lượng kiểu Piston:
- Bơm định lượng thủy lực:
- Bơm định lượng màng:
- Bơm định lượng điện tử:
Mỗi loại bơm định lượng có cơ chế, cũng như cách thức hoạt động khác nhau, nhưng cấu tạo có một số điểm điểm chung như:
- Thùng chứa chất lỏng: đây là nơi sẽ chứa dung dịch cần chiết rót.
- Van một chiều: thường được đặt ở đầu hút và đầu đẩy của bơm để ngăn chặn và vận chuyển dung dịch.
- Thân bơm/ buồng bơm: tùy thuộc vào hãng sản xuất, loại bơm…mà chúng có thể tích, kích thước và được chế tạo từ những chất liệu khác nhau, nhưng đa phần được chế tạo từ những loại nhựa có khả năng chống ăn mòn như PVC, PE, cao su hoặc thép không rỉ. Thân bơm sẽ được kết nối với những bộ phận khác như: đầu hút, đường ống, đầu đẩy, một số loại bơm có thể được kết nối với bộ phận cảm biến lưu lượng.
- Dây dẫn: thường được sử dụng là nhựa PVC, PE, nếu bơm những loại hóa chất có nhiệt độ cao, hoặc áp suất cao thì có thể dùng thép không gỉ.
- Máy phun: giúp đẩy dung dịch ra bên ngoài, tại đầu phun có thể được lắp thêm vòi phun để đưa hóa chất vào giữa, hạn chế ăn mòn đường ống.
- Hệ thống điều khiển: đây là bộ phận để điều khiển và đảm bảo định lượng dung dịch một cách chính xác, có thể điều khiển bật/tắt tự động hoặc thủ công.
Nguyên lý hoạt động của bơm định lượng?
Bơm định lượng hoạt động cũng khá đơn giản, bao gồm 4 quy trình chính:
- Quy trình tự mồi bơm: đây là quy trình hoạt động đầu tiên, dung dịch sẽ được đẩy vào buồng bơm và mồi cho đến khi đầy, có thể được bổ sung trong suốt quá trình bơm hoạt động.
- Quy trình hút: khi bơm hoạt động, van một chiều sẽ được mở, dung dịch được hút vào buồng bơm. Sau khi dung dịch đầy buồng bơm, van một chiều tự động được đóng lại.
- Quy trình đẩy: ngay sau khi van một chiều được đóng lại, dung dịch sẽ được di chuyển đến đường ra, van một chiều tại đường ra được mở, dung dịch sẽ được đẩy ra bên ngoài.
- Quy trình điều khiển lưu lượng: tại đây lưu lượng dung dịch sẽ được điều chỉnh theo nhu cầu sử dụng, có thể được thực hiện thủ công hoặc tự động tùy theo loại bơm.
Lợi ích to lớn của bơm định lượng?
Bơm định lượng mang lại một lợi ích rất to lớn cho ngành công nghiệp, đây là một thiết bị rất đáng tin cậy để chiết xuất chất lỏng cần thiết, đỏi hỏi độ chính xác cao và nhất quán.
Ngoài ra, bạn sẽ thấy được những lợi thế sau khi sử dụng các loại bơm định lượng:
- Chúng có thể giúp chiết rót một lượng dung dịch với lưu lượng thấp, đòi hỏi độ chính xác cao, rất phù hợp cho những tiêu chuẩn công nghiệp.
- Chúng có thể bơm nhiều loại chất lỏng khác nhau, từ dung dịch loãng đến dung dịch đặc, thậm chí là những hóa chất cực kỳ độc hại, ăn mòn cao.
- Dòng bơm này có thể ứng dụng rất đa dạng trong thực tế, có thể ứng dụng trong y học, chế biến thực phẩm, nông nghiệp và sản xuất.
- Một số dòng bơm định lượng (đặc biệt là bơm màng) có thể ngăn chặn việc chất lỏng làm nhiểm bẩn bơm, không gian làm việc…
Lưu ý: mặc dù bơm định lượng có thể bơm được nhiều loại dung dịch khác nhau, nhưng không được khuyến khích để bơm những dung dịch ở dạng khí.
Phân loại bơm định lượng?
Bơm định lượng được rất nhiều thương hiệu nổi tiếng trên thế giới sản xuất, thiết kế, kèm với đó cũng rất đa dạng về chủng loại.
Nhưng nhìn chung dòng bơm này có thể được chia ra làm 4 loại chính đó là: bơm định lượng Piston, Bơm định lượng thủy lực, Bơm định lượng màng và bơm định lượng điện tử.
Bơm định lượng hóa chất dạng Piston:
Bơm định lượng hóa chất dạng Piston là loại bơm được thiết kế với phong cách cổ điển, đây là một trong những loại bơm hoạt động bền bỉ, và rất mạnh mẽ.
Buồng bơm được thiết kế có dạng xi lanh, thể tích dung dịch trong buồng bơm thay đổi nhờ sự dịch chuyển tịnh tiến của piston trong xi lanh.
Dòng bơm này có thể được sử dụng trong những trường hợp dung dịch bơm không có độ mài mòn (ít ăn mòn kim loại) hay chất rắn, quy trình bơm không đòi hỏi quá khắt khe về độ rò rỉ của dung dịch, sử dụng trong những hệ thống yêu cầu áp lực cao.
Bơm định lượng thủy lực:
Bơm định lượng thủy lực hoạt động do màng bơm chuyển động nhờ truyền động từ một piston hoạt động như một xi lanh thủy lực, dòng bơm này được thiết kế là sự kết hợp những ưu điểm của hai dòng bơm piston (có khả năng tạo áp lực cao) và bơm màng (có độ kính tuyệt đối).
Bơm định lượng thủy lực được sử dụng tốt nhất trong trường hợp chất lỏng cần bơm có thể có cặn rắn lơ lửng hay chất lỏng có tính mài mòn, hóa chất độc hại, sử dụng ở ứng dụng mà quy trình bơm cần yêu cầu khắc khe về chống lọt khí hay chống rò rỉ, yêu cầu áp lực trong quá trình bơm cao.
Bơm định lượng màng:
Bơm định lượng màng là một trong những dòng bơm có rất nhiều ưu điểm nổi bật như:
- Bơm cho phép điều chỉnh lưu lượng từ thấp đến cao theo yêu cầu sử dụng.
- Bơm có kết cấu kín không gây rò rỉ chất lỏng.
- Được thiết kế với cấu tạo khá đơn giản nên rất ít phải bảo trì, nếu có bảo trì thì thực hiện cũng khá nhanh.
Màng bơm thường được làm từ cao su, hoặc chất liệu khác tùy theo dung dịch cần bơm.
Khi hoạt động, chiếc màng giống như vách tim di động, mô tơ và cần đẩy sẽ dần dần đẩy dịch chiếc màng, tạo một vùng chân không có tác dụng kéo chất lỏng đi vào buồng bơm (pha hút).
Khi buồng bơm chứa đầy chất lỏng, cần đẩy sẽ ép chiếc màng để nén và tạo áp suất đẩy chất lỏng ra ngoài.
Đây là dòng bơm được sử dụng nhiều trong việc vận chuyển chất lỏng có chứa cặn rắn lơ lửng, dung dịch có tính ăn mòn cao, hóa chất độc hại, sử dụng cho những hệ thống yêu cầu rất cao về mức độ rò rỉ, chống lọt khí.
Bơm định lượng điện tử:
Bơm định lượng điện tử là dòng bơm được điều khiển bằng động cơ servo hoặc động cơ bước. Ưu điểm nổi bật của dòng bơm này là có thể điều chỉnh lưu lượng một cách chính xác, dễ dàng tích hợp vào hệ thống điều khiển tự động.
Bơm định lượng điện tử thường được sử dụng trong các ứng dụng yêu cầu độ chính xác cao, khả năng lặp lại tốt, dễ dàng điều khiển và giám sát từ xa.
Ứng dụng của bơm định lượng trong thực tế
Bơm định lượng được ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau, bao gồm:
- Xử lý nước thải: Bơm định lượng được sử dụng để bơm hóa chất xử lý nước thải, chẳng hạn như chlorine, polymer, và các chất keo tụ.
- Nông nghiệp: Bơm định lượng được sử dụng để bơm phân bón, thuốc trừ sâu, và các chất dinh dưỡng cho cây trồng.
- Thực phẩm và đồ uống: Bơm định lượng được sử dụng để bơm các thành phần, hương liệu, và chất bảo quản vào thực phẩm và đồ uống.
- Dược phẩm: Bơm định lượng được sử dụng để bơm các thành phần hoạt tính, tá dược, và dung môi trong quá trình sản xuất thuốc.
- Hóa chất: Bơm định lượng được sử dụng để bơm các hóa chất khác nhau, bao gồm axit, bazơ, dung môi, và chất xúc tác.
- Sản xuất giấy: Bơm định lượng được sử dụng để bơm hóa chất trong quá trình sản xuất giấy, chẳng hạn như chất tẩy trắng, chất độn, và chất kết dính.
Hướng dẫn cách lắp đặt bơm định lượng
Việc lắp đặt bơm định lượng cần được thực hiện cẩn thận để đảm bảo bơm hoạt động hiệu quả và an toàn. Dưới đây là các bước cơ bản để lắp đặt bơm định lượng:
- Lựa chọn vị trí lắp đặt: Vị trí lắp đặt bơm cần phải khô ráo, thoáng mát, và dễ dàng tiếp cận để bảo trì.
- Lắp đặt đường ống: Đường ống hút và đẩy cần được lắp đặt chắc chắn, không bị rò rỉ.
- Kết nối điện: Bơm cần được kết nối với nguồn điện phù hợp.
- Mồi bơm: Bơm cần được mồi trước khi vận hành.
- Kiểm tra vận hành: Sau khi lắp đặt, cần kiểm tra vận hành bơm để đảm bảo bơm hoạt động bình thường.
Lưu ý quan trọng khi sử dụng bơm định lượng
Để đảm bảo bơm định lượng hoạt động hiệu quả và an toàn, cần lưu ý những điểm sau:
- Lựa chọn bơm phù hợp: Cần lựa chọn bơm phù hợp với ứng dụng cụ thể, lưu ý đến lưu lượng, áp suất, và loại chất lỏng cần bơm.
- Vận hành bơm đúng cách: Cần vận hành bơm theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
- Bảo trì bơm định kỳ: Cần bảo trì bơm định kỳ để đảm bảo bơm hoạt động hiệu quả và kéo dài tuổi thọ.
- Sử dụng phụ kiện phù hợp: Cần sử dụng phụ kiện phù hợp với bơm, chẳng hạn như van một chiều, van an toàn, và bộ lọc.
Kết luận
Bơm định lượng là một thiết bị quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp, mang lại hiệu quả cao trong việc kiểm soát chính xác lưu lượng chất lỏng. Việc lựa chọn bơm định lượng phù hợp, lắp đặt đúng cách, vận hành theo hướng dẫn và bảo trì định kỳ sẽ đảm bảo hiệu suất hoạt động tối ưu và kéo dài tuổi thọ cho thiết bị. Bên cạnh đó, việc lựa chọn nhà cung cấp uy tín, sản phẩm chất lượng và dịch vụ hỗ trợ tốt cũng là yếu tố quan trọng để đảm bảo sự an tâm và hiệu quả trong quá trình sử dụng bơm định lượng.
Công ty CP Khoa học công nghiệp Đại Nam - Nhà cung cấp hàng đầu về thiết bị máy bơm công nghiệp, van công nghiệp tại Việt Nam. Sản phẩm nhập khẩu 100% từ các thương hiệu uy tín thế giới như Masflo, Zurn,... đạt tiêu chuẩn quốc tế Lead Free, Wras, NFPA-20, DIN, EN. Đội ngũ kỹ thuật chuyên nghiệp được đào tạo bởi chuyên gia nước ngoài. Khách hàng gồm các tập đoàn lớn như Samsung, Piaggio, EVN và nhiều dự án trọng điểm quốc gia. Cam kết chất lượng sản phẩm và dịch vụ tốt nhất, xứng đáng là đối tác tin cậy cho mọi công trình.
Liên hệ: Công ty CP Khoa học công nghiệp Đại Nam
Địa chỉ: P303, Tầng 3, Tòa Nhà An Bình 1, số 3 Trần Nguyên Đán, P. Định Công, Q. Hoàng Mai, Hà Nội
Điện thoại: 0383478272
Email: dainam@dainamco.vn
